
Choroba otyłościowa: pierwszy poradnik dla lekarzy POZ
Katarzyna PinkoszRozmowa z prof. Arturem Mamcarzem, kierownikiem III Kliniki Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM, członkiem Zarządu Polskiego Towarzystwa Leczenia Otyłości
Szanowni Państwo, Drodzy Czytelnicy,
otyłość przestała być postrzegana wyłącznie jako problem estetyczny czy metaboliczny. Dziś mówimy już jednoznacznie o przewlekłej, nawrotowej jednostce chorobowej, która wpływa na funkcjonowanie wszystkich układów i narządów, obniża jakość życia i istotnie skraca jego długość. W tej sytuacji rola lekarza POZ nabiera szczególnego znaczenia. To właśnie Państwo coraz częściej są pierwszymi diagnostami, edukatorami i koordynatorami leczenia pacjentów z chorobą otyłościową. Dlatego tak istotne jest dostarczanie aktualnej, rzetelnej i praktycznej wiedzy, która może wspierać codzienne decyzje kliniczne.
Drugie wydanie kwartalnika Obesity|Otyłość otwieramy rozmową z prof. Arturem Mamcarzem, który prezentuje pierwszy poradnik dla lekarzy POZ dotyczący kompleksowego postępowania w otyłości – publikację długo wyczekiwaną i niezwykle potrzebną w praktyce klinicznej. Sporo miejsca poświęcamy farmakoterapii – zarówno aktualnym standardom leczenia, jak i kierunkom rozwoju przyszłych terapii. Zwracamy również uwagę na szerokie spektrum działania metforminy, leku, którego potencjał w leczeniu otyłości wciąż nie jest w pełni wykorzystywany. W dziale „Case studies” prof. Nadia Sawicka- -Gutaj dzieli się doświadczeniem w terapii pacjentów z otyłością i współistniejącymi endokrynopatiami. Nie zabrakło także perspektywy chirurgicznej – prof. Michał Janik dokonuje przeglądu najważniejszych publikacji z zakresu chirurgii bariatrycznej opublikowanych w 2025 roku, analizując ich znaczenie dla codziennej praktyki. Na szczególną uwagę zasługuje również artykuł poświęcony semaglutydowi. Autorzy – lek. Stanisław Surma oraz prof. Kazimierz Ciechanowski – omawiają zarówno dane kliniczne, jak i praktyczne aspekty włączenia tej terapii w długofalowe leczenie pacjentów z otyłością.
W dziale „Medycyna stylu życia” podejmujemy temat wpływu snu, stresu i używek na skuteczność leczenia otyłości. To ważne przypomnienie, że bez stabilizacji tych czynników trudno oczekiwać trwałych efektów terapeutycznych. Holistyczne podejście do pacjenta – uwzględniające nie tylko parametry metaboliczne, ale i styl życia – powinno być integralną częścią każdej interwencji medycznej. W artykule znajdą Państwo również praktyczne wskazówki, jak rozmawiać z pacjentem o zmianach behawioralnych w warunkach gabinetu POZ.
Mamy nadzieję, że to wydanie kwartalnika Obesity|Otyłość będzie dla Państwa nie tylko źródłem wiedzy, ale także inspiracją do dalszej, skutecznej i wieloaspektowej pracy z pacjentami zmagającymi się z tą przewlekłą chorobą.
Zapraszamy do lektury!
Anna Gadzińska-Kryjak
Prezes Zarządu Grupy Wydawniczej SEMANTIKA sp. z o.o.,
redaktor naczelna magazynu
Rozmowa z prof. Arturem Mamcarzem, kierownikiem III Kliniki Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM, członkiem Zarządu Polskiego Towarzystwa Leczenia Otyłości
Według definicji Światowej Organizacji Zdrowia otyłość to stan charakteryzujący się nieprawidłowym lub nadmiernym nagromadzeniem tkanki tłuszczowej w organizmie, który niesie ze sobą ryzyko negatywnego wpływu na zdrowie [1]. Otyłość to jedno z najpoważniejszych wyzwań zdrowia publicznego na świecie, będące obecnie jedną z najczęstszych chorób niezakaźnych, dotykających bez wyjątku wszystkie kraje. Według raportu The World Obesity Atlas 2024 [2], opublikowanego przez Światową Federację Otyłości (World Obesity Federation), do 2035 r. aż 1,53 miliarda ludzi na świecie będzie cierpieć na chorobę otyłościową, co oznacza, że będzie nią dotknięta ponad połowa dorosłej populacji globalnej.
Czy zamiast leku o udowodnionym działaniu można przyjmować preparaty, które zawierają naturalne składniki pochodzące z roślin, by poprawić wyniki cholesterolu czy glikemii? Czy stłuszczona wątroba poprawi swoją pracę dzięki zawartym w suplemencie diety składnikowi? Ile trzeba czekać na poprawę, gdy zaufa się suplementowi diety? Rozmowa z dr. hab. n. med. Danielem Śliżem, prezesem Polskiego Towarzystwa Medycyny Stylu Życia
Według Światowej Organizacji Zdrowia (World Health Organization, WHO) otyłość to nieprawidłowe i nadmierne nagromadzenie tkanki tłuszczowej w organizmie człowieka, wynikające z zaburzenia homeostazy energetycznej, które powoduje pogorszenie stanu zdrowia. Co więcej, WHO definiuje otyłość jako chorobę przewlekłą bez tendencji do samoistnego ustępowania, więc jak każda inna choroba powinna być ona rozpoznawana i leczona [1]. Artykuł przygotowany we współpracy z PTMR
Zrozumienie otyłości jako przewlekłej, wieloczynnikowej choroby wymaga wyjścia poza uproszczony paradygmat oparty wyłącznie na bilansie energetycznym. Skuteczna terapia powinna obejmować nie tylko analizę, lecz także aktywne wsparcie w zmianie stylu życia – w tym sposobu odżywiania, poziomu aktywności fizycznej, jakości snu oraz ograniczenia stosowania substancji psychoaktywnych. Mimo rosnącej liczby dowodów naukowych, wpływ snu i używek na rozwój i leczenie otyłości nadal bywa niedoceniany w praktyce klinicznej. W artykule omówiono, jak zaburzenia snu oraz substancje psychoaktywne, takie jak alkohol, nikotyna czy marihuana, wpływają na mechanizmy regulujące apetyt, masę ciała i skuteczność interwencji terapeutycznych. Przedstawiono również praktyczne narzędzia, które mogą wspierać zintegrowaną, skuteczną i lepiej dostosowaną do potrzeb pacjenta terapię choroby otyłościowej.
prof. dr hab. n. med. Paweł Bogdański
Prof. dr hab. N. med. Jerzy Tadeusz Chudek
dr hab. n. med. Alina Kuryłowicz
Prof. dr hab. n. med. Artur Mamcarz
dr hab. n. med. Waldemar Misiorowski
prof. dr hab. n. med. Nadia Sawicka-Gutaj